Wrzody dwunastnicy

Wrzody dwunastnicy

Nadeszła jesień i otrzymujemy coraz więcej listów od naszych
Czytelników o różne wyjaśnienia dotyczące chorób wrzodowych,
szczególnie wrzodów dwunastnicy. Popularne porzekadło „raz
wrzód, zawsze wrzód” bardzo trafnie ujmuje istotę tej choroby. Co
to oznacza? Sam wrzód można zlikwidować, choroby nie. Trzeba
więc umieć unikać nawrotów. U niektórych chorych nawroty
zdarzają się co kilka miesięcy, u innych nawet co kilkanaście lat.
Podajemy więc kilka istotnych informacji o tej chorobie a także o
profilaktyce i lekach roślinnych , które są bardzo pomocne.
PRZYCZYNY
Choroba ta stanowi około 10 proc. wszystkich schorzeń przewodu
pokarmowego.
Do niedawna uważano, że jest ona związana wyłącznie z takimi
czynnikami jak:
• złe odżywianie — spożywanie nieregularnych, obfitych, ciężko
strawnych posiłków, picie alkoholu, dużej ilości kawy i mocnej
herbaty;
• palenie papierosów;
• używanie leków szkodliwych dla śluzówki żołądka — takich jak
aspiryna, sterydy i inne leki przeciwzapalne;
• stres — życie w nieustannym napięciu i pośpiechu.
Roli tych czynników wrzodotwórczych nie można lekceważyć.
Tym niemniej doniosłym faktem w rozumieniu przyczyn
schorzenia było odkrycie w 1983 roku bakterii typu Helicobacter
pylori obecnych w wydzielinach i błonie śluzowej żołądka i
dwunastnicy.
Okazało się zatem, że przyczyną zasadniczą choroby wrzodowej
jest infekcja bakteryjna. Zakażenie Helicobacter pylori jest bardzo
powszechne i występuje średnio u około 73 proc. ogółu
społeczeństwa, natomiast występowanie choroby wrzodowej jest o

wiele rzadsze. Można to tłumaczyć skłonnościami genetycznymi,

jak i również wyżej wymienionymi czynnikami uszkadzającymi
śluzówkę żołądka.
CZYM JEST WRZÓD
Czym jest wrzód? Jest to ubytek w ścianie żołądka lub
dwunastnicy. Jego wielkość może wahać się od kilku milimetrów
do kilku centymetrów. Może być bardzo płytki (nadżerka) lub, w
skrajnych przypadkach, obejmować całą grubość ściany przewodu
pokarmowego (błonę śluzową i warstwy głębsze), doprowadzając
do jej przedziurawienia (perforacji).
OBJAWY
Kiedy powinniśmy podejrzewać chorobę wrzodową lub stan
zapalny?
Zasadniczym objawem choroby wrzodowej żołądka jest ból
poniżej mostka lub pod lewym łukiem żebrowym, często
promieniujący do pleców. Ból pojawia się w kilkanaście minut po
jedzeniu, w związku z czym chory unika posiłków.
Bóle we wrzodzie dwunastnicy występują raczej w prawym
podżebrzu, około 2 do 3 godzin po posiłku. Występują również
często w nocy i nad ranem. Ulgę w bólu przynosi spożycie choćby
niewielkiego posiłku.
Ból nasila się po potrawach sokopędnych, takich jak alkohol,
przyprawy korzenne, kawa, rosół, sosy, także po słodyczach i
smażonych tłuszczach. Do objawów towarzyszących bólom należą:
częste odbijania, zgaga, wymioty, uporczywe zaparcia stolca,
rzadziej biegunki.
Mówi się również o szczególnych cechach psychicznych, o
specjalnej osobowości chorych z wrzodem charakteryzujących się
dużą ambicją, skrytością, drobiazgowością, stałym stanem napięcia

i niepokojem.

Sezonowość jesiennowiosenna występowania objawów,
szczególnie we wrzodzie dwunastnicy jest dosyć częsta. Przy
chorobie trwającej dłużej, dolegliwości mogą występować o każdej
porze roku.
Leczenie choroby wrzodowej jest niezbędne, po pierwsze w celu
zlikwidowania dolegliwości i, co niemniej ważne, aby zapobiec
wystąpieniu wielu, groźnych dla życia powikłań.
Leczenie niekiedy nie jest proste i krótkotrwałe, wymaga bowiem
od pacjenta wytrwałości w stosowaniu się do zaleceń leczniczych i
nierzadko — co znacznie trudniejsze — do zmiany
dotychczasowych, złych nawyków.
Jako, że choroba wrzodowa ma często charakter nawrotowy,
równie istotna jest jej profilaktyka, która może zmniejszyć ryzyko
nawrotu i ewentualnych powikłań. Profilaktyka ta obejmuje
głównie: rzucenie palenia, zakaz picia alkoholu, mocnej kawy i
herbaty, ograniczenie stosowania leków wrzodotwórczych jak np.
aspiryna oraz wspomnianych już pokarmów sokopędnych. Czego
nie wolno chorym na wrzody dwunastnicy? Muszą odrzucić z
jadłospisu mleko. Ono co prawda neutralizuje kwas ale zawiera w
sobie jony wapna, które potęgują chorobę. Ważne jest aby jedzenie
było świeże, czyste nie spożywane w pośpiechu. Istotne jest
przyjmowanie częstych, regularnych, ale nie obfitych posiłków oraz
radzenie sobie ze stresem.
Chorzy na wrzody dwunastnicy powinni wykluczyć niektóre leki
Do leków najbardziej niebezpiecznych należą:
Calcipiryna, Polopiryna, wiele innych lęków zawierających
Aspirynę jak: proszki od bólu głowy, leki
przeciwzapalne, przeciwreumatyczne jak: Butapirazol, Ibuprofen,

Pirozicam, Voltaren i Acenol. Także leki sterydowe, takie jak

Encorten są niewskazane. Szkodliwe są też lekarstwa
przeciwbólowe: Gardan, Veramid, Antineuralgiae, Pabialgina,
Piramidon., Vegantalgin.
A co zamiast aspiryny? Zażyć Paracefanol. W działaniu jest
podobny a nie grozi podrażnieniem wrzodu.
Wspomagające leki roślinne
Prof. Aleksander Ożarowski, o którego porady na inne
dolegliwości zamieszczamy w tym Poradniku w innym miejscu
utrzymywał, że leczenie choroby wrzodowej jest długotrwałe i
polega przede wszystkim na przeciwdziałaniu licznym czynnikom
wrzodotwórczym i na możliwie szybkim gojeniu niszy wrzodowej ,
następnie na zapobieganiu nawrotom. W tym złożonym procesie
leczniczym ważne znaczenie ma odpowiednia dieta oraz
przyjmowanie preparatów roślinnych, które wykazują szczególną
skuteczność. Profesor zalecał wiele roślin, m.in. odwar z liści
babki, odwar gorczycowy, odwar z nasion lnu, sok ze świeżej
marchwi, sok z warzyw, napar z kwiatów nagietka, napar z liści
orzecha włoskiego, odwar z ziela rdestu ptasiego, odwar z dzikiej
róży. Skuteczne, zdaniem profesora Ożarowskiego jest tzw. wino
aloesowe.
WINO ALOESOWE
Wybitny znawca ziołolecznictwa profesor Muszyński uważał,
roślina, którą zamierzamy użyć do leczenia musi spełniać kilka
warunków. Powinna być co najmniej 3 1etnia, nie starsza niż 5
letnia. Aloesu nie możemy podlewać 10—15 dni. Do zrobienia
leczniczego wina potrzeba około pół kilo liści aloesu.
500 g liści ścieramy na miazgę i wyciskamy sok. Do szklanego
naczynia z sokiem dodajemy pól litra czerwonego wina i pól kg

miodu pszczelego. Mieszamy wszystko razem i odstawiamy na 7-

10 dni. Po tym okresie przecedzamy płyn przez gęste sitko i
oznaczając butelki odkładamy je do lodówki.
Winko jest skutecznym lekiem na wrzody żołądka i dwunastnicy.
W pierwszym tygodniu należy wypijać 3 razy dziennie po jednej
łyżeczce, w następnych 3—4 tygodniach — 3 razy dziennie po
łyżce, potem przez kolejne 3—4 tygodnie ponownie 3 łyżeczki
dziennie. Okres kuracji powinien trwać 2—3 miesiące, po czym
przerwa l—2 tygodnie i następny cykl. Winko pije się zawsze
godzinę przed jedzeniem.
ZIOŁA ŻOŁĄDKOWE Z PRZETACZNIKIEM
Nazywa się tę mieszankę — ziołami gojącymi żołądkek. Chyba
dlatego, że zioła te przyspieszają bliznowanie niszy żołądkowej,
także po zabiegu chirurgicznym.
MIESZANKA
Wziąć:
1. ziele przetacznika 50 g
2. ziele drapacza lekarskiego 50 g
3. kwiat rumianku 50 g
4. owoc anyżu 25 g
5. kwiat nagietka 25 g
6. liść mięty
Do dwóch szklanek ciepłego mleka wsypać 1,1/2 łyżki ziół i
powoli ogrzewać do wrzenia pod przykryciem. Odstawić na kilka
minut i przecedzić (można do termosu). Pić tylko ciepły odwar po
pól szklanki na l godzinę przed śniadaniem i obiadem. W 2 godziny
po kolacji wypić cala szklankę cieplego odwaru, położyć się na
tapczanie i co 3-5 minut zmieniać pozycję na wznak, na lewy i
prawy bok oraz na brzuchu. W przypadku wrzodu dwunastnicy pije

się mleczny napar bez przyjmowania pozycji leżącej.

ZIOŁA W CHOROBIE WRZODOWEJ
MIESZANKA Z DZIKĄ RÓŻĄ
Wziąć:
owoc dzikiej róży 50 g
owoc kopru włoskiego 25 g
liście bobrka trójlist. 25 g
kwiaty wrotyczu 25 g
ziele krwawnika 25 g
ziele tysiącznika 25 g
ziele rdestu ptasiego 25 g.
Zalać dwie łyżki ziół w termosie 2,5 szklanki wody wrzącej i
pozostawić na l godzinę. Pić rano i w południe po pól szklanki
naparu. Wieczorem w 2 godziny po kolacji wypić resztę naparu,
położyć się płasko i co 3-5 minut zmieniać pozycję — na wznak, na
lewy i prawy bok i na brzuchu. W ciągu dnia przyjmować 3 razy po
l tabletce witaminy B1 oraz po jednaj kapsułce witaminy A + E. W
przypadku wrzodu dwunastnicy pije się napar bez wykonywania
obrotów.
ZIOŁA OSŁANIAJĄCE
porost islandzki - wszystkie po 30 g.
nasiona lnu
rozdrobniony korzeń prawośladu
Zalać dwie łyżki ziół ½ 1 zimnej wody i odstawić na 3-4 godziny,
mieszając co pewien czas. Następnie gotować powoli pod
przykryciem 5 minut. Odstawić na 10 minut i przecedzić. Pić
porcjami 5-6 razy dziennie.
KURACJA MARIA TREBEN
Znana zielarka austriacka poleca na wrzód dwunastnicy kłącze

tataraku. W książce ,, Apteka Pana Boga" pisze: Kobieta z Dolnej

Austrii cierpiała latami na wrzód dwunastnicy. Aby móc znieść
bóle musiała stale zażywać leki. Nie tolerowała stałego pokarmu,
nie miała apetytu. Gdy polecono Jej kłącze tataraku zażywała
dziennie 6 łyków herbatki Bóle byty stopniowo coraz mniejsze i po
pięciu tygodniach ustąpiły zupełnie, powrócił apetyt i mogła jak
inni członkowie rodziny jeść posiłki domowe. Maria Treben zaleca
stosowanie tataraku przygotowanego jako wyciąg na zimno. Pełną
łyżeczkę do kawy rozdrobnionego kłącza tataraku zalewa się na noc
l /4 litra wody. Rano należy płyn lekko ogrzać i przecedzić. Przed
użyciem podgrzać herbatkę na łaźni wodnej.
Stanisław Leśny

SL