Koronawirusy

W 1936 r. ukazało się polskojęzyczne tłumaczenie książki Charlesa Nicola pt.: Narodziny, życie i śmierć chorób zakaźnych. W wielu kwestiach jest ona aktualna również współcześnie. Scenariusz pojawiania się nowych chorób jest identyczny. Koronawirus z Chin błyskawicznie rozprzestrzenia się po całym świecie. Zakażenia odnotowano już na prawie wszystkich kontynentach. Szaleństwo związane z koronawirusem trwa. Co prawda, nie ma u nas epidemii, jednak ostrożność i zdrowy rozsądek powinny wziąć górę nad emocjami. W dniu 4 stycznia 2019 r. w internecie pojawił się tekst o pandemii ,,hiszpanki’’ w latach 1918 - 1919 pod tytułem: Hiszpanka: taka epidemia już się nie powtórzy. Pandemia (czyli zachorowania na wielkich obszarach świata na różnych kontynentach w tym samym czasie) grypy w latach 1918 - 1919 wywołana była przez wyjątkowo groźną odmianę podtypu H1N1 wirusa A grypy, do której doszło w tych latach. Znana była pod potoczną nazwą ,,hiszpanka’’. Obecnie mamy za to koronawirusa i zachorowania wywołane owym wirusem. Grypę zawsze wywołują wirusy, nigdy bakterie. Ale tak naprawdę to nowe schorzenie tylko przypomina grypę.

ISTOTA KORONAWIRUSÓW

Koronawirusy po raz pierwszy rozpoznano u ludzi w latach 60. ubiegłego stulecia. Na początku XXI wieku koronawirus z gatunku SARS (z ang. severe acute respiratory syndrome) wywołał globalną epidemię zapalenia płuc. Koronawirusy to grupa wirusów, która atakowała do tej pory ssaki (w tym ludzi) i ptactwo. Wyróżnia się siedem odmian koronawirusów wywołujących infekcję u człowieka. Wśród nich są łagodne, związane z przeziębieniem, ale także i ostre, wywołujące MERS (Bliskowschodni Zespół Niewydolności Oddechowej), SARS (Zespół Ciężkiej Ostrej Niewydolności Oddechowej) czy głośny ostatnio Wirus 2019-nCoV. Obecnie od chorych wyizolowano i określono koronawirusa. To wirus SARS-CoV-2. Jest on 10 - 15 razy bardziej zjadliwy na obecnym etapie niż grypa. Rozprzestrzeniająca się epidemia koronawirusa sieje postrach na całym świecie. Nic dziwnego, że naukowcy szukają sposobów, by ją ograniczyć. Wiele osób zachorowało na COVID-19, czyli chorobę wywoływaną przez koronawirusa.

KTO JEST NAJBARDZIEJ ZAGROŻONY KORONAWIRUSEM?

Zachorowanie na COVID-19, czyli chorobę wywoływaną przez wirus SARS-CoV-2 najbardziej zagraża:

■ seniorom, a więc osobom po 65. roku życia;

■ noworodkom, niemowlętom, dzieciom przed drugim rokiem życia;

■ osobom cierpiącym na choroby przewlekłe, z obniżoną odpornością, szczególnie — choroby płuc (chociaż nie tylko);

■ mężczyznom.

ZAPOBIEGANIE ZAKAŻENIOM

Koronawirus rozprzestrzenia się na całym świecie, a wielu z nas zastanawia się, jak się bronić przed nim, szczególnie jeśli podróżujemy. Lekarze twierdzą, że jedna z najlepszych metod obrony przed zachorowaniem jest tania i prosta — należy często myć ręce.

Ponieważ koronawirus znajduje się także w kale osób zakażonych, należy wziąć pod uwagę zapobieganie przenoszeniu go m.in. poprzez kał.

OBJAWY ZAKAŻENIA

Trzy najbardziej charakterystyczne objawy zakażenia koronawirusem — według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) — to:

□ kaszel

□ wysoka gorączka

□ duszności, płytki oddech

Do rzadszych objawów należą:

○ ból mięśni

○ uczucie rozbicia

○ ból głowy

○ ból gardła.

Wśród innych objawów lekarze wymieniają też zmęczenie, osłabienie apetytu, zapalenie spojówek i zaburzenia psychiczne. Nadto — o czym niewielu wie i jeszcze mniej pamięta — u pacjentów z koronawirusem występują objawy ze strony przewodu pokarmowego. Znaczna część pacjentów z koronawirusem ma biegunkę, nudności, wymioty i/lub dyskomfort w jamie brzusznej. Bardzo istotne jest to, że objawy choroby są na ogół widoczne między 2 a 10 dniem po kontakcie z nosicielem tegoż wirusa. Okres ten może wydłużyć się nawet do 24 dni, a więc ponad 3 tygodnie. Czynnikiem, który dodatkowo i znacznie utrudnia kontrolę nad wirusem jest fakt, że nosicielem wirusa może być także osoba, która sama nie zachorowała, a zatem nie ma żadnych objawów. Pozornie zdrowa, ale może zakażać nieświadomie innych.

KWARANTANNA

Jeżeli podejrzewamy, że możemy być zakażeni, bo np. mieliśmy kontakt z nosicielem wirusa lub chorym, warto zastosować kwarantannę (szpitalną albo domową). Decyzję podejmuje lekarz rodzinny, lekarz SOR, czy oddziału obserwacyjno - zakaźnego. Tę domową można zorganizować sobie we własnym zakresie, przestrzegając pewnych zasad. A więc:

▼ pozostajemy w domu;

▼ unikamy miejsc publicznych, także szkoły, miejsca pracy, transportu miejskiego, centrów handlowych, skupisk ludzkich;

▼ unikamy kontaktu z ludźmi, wychodzenia z domu i przyjmowania gości;

▼ ograniczamy kontakt z domownikami do minimum;

▼ dokładnie myjemy ręce, można je też odkażać;

▼ dokonujemy dezynfekcji sanitariatów środkami na bazie chloru (Domestos, Clorox, ACE itp.). Wirusy skutecznie niszczy czynny chlor;

▼ należy też utylizować resztki pożywienia;

▼ wprowadzamy reżim sanitarny w domu.

Nigdy bowiem ostrożności za wiele. Ale też nie możemy popadać w panikę.

KILKA DOBRYCH, POŻYTECZNYCH RAD I ZALECEŃ MINISTRA ZDROWIA

CZĘSTO MYJ RĘCE

Często myj ręce używając mydła i wody, a jeśli nie masz do nich dostępu, używaj płynów/żeli na bazie alkoholu (min. 60%). Mycie rąk ww. metodami zabija wirusa, jeśli znajduje się on na rękach.

STOSUJ ODPOWIEDNIE ZASADY OCHRONY PODCZAS KASZLU I KICHANIA

Podczas kaszlu i kichania zakryj usta i nos chusteczką lub zgiętym łokciem — natychmiast wyrzuć chusteczkę do zamkniętego kosza i umyj ręce używając mydła i wody, a jeśli nie masz do nich dostępu — płynów/żeli na bazie alkoholu (min. 60%). Zakrycie ust i nosa podczas kaszlu i kichania zapobiega rozprzestrzenianiu się zarazków i wirusów.

ZACHOWAJ BEZPIECZNĄ ODLEGŁOŚĆ

Zachowaj co najmniej 1 metr odległości między sobą a innymi ludźmi, szczególnie tymi, którzy kaszlą, kichają i mają gorączkę. Gdy ktoś zarażony wirusem powodującym chorobę układu oddechowego, taką jak COVID-19, kaszle lub kicha, wydala pod ciśnieniem małe niewidoczne kropelki (aerozol) śliny i śluzu zawierające wirusa. Jeśli jesteś zbyt blisko, istnieje ryzyko, że możesz wdychać wirusa.

SPŁUKIWANIE MUSZLI KLOZETOWEJ

Istotne, abyś spłukiwał muszlę klozetową przy opuszczonej desce sedesowej. Udowodniono bowiem, że przy otwartej (nie opuszczonej desce) dochodzi do rozpryskiwania się wody i zawartości muszli klozetowej w formie aerozolu w promieniu 1,5 metra. Po skorzystaniu z toalety każdorazowo myj dokładnie ręce.

UNIKAJ DOTYKANIA OCZU, NOSA I UST

Dłonie dotykają wielu powierzchni, które mogą być skażone wirusem. Jeśli dotkniesz oczu, nosa lub ust zanieczyszczonymi rękami, możesz przenieść wirusa z powierzchni na siebie.

JEŚLI MASZ GORĄCZKĘ, KASZEL, TRUDNOŚCI W ODDYCHANIU, ZASIĘGNIJ POMOCY MEDYCZNEJ

Jeśli masz gorączkę, kaszel, trudności w oddychaniu, zasięgnij pomocy medycznej zgodnie z informacją zamieszczoną na stronie Ministerstwa Zdrowia https://www.gov.pl/web/zdrowie

Objawy ze strony układu oddechowego z towarzyszącą gorączką mogą mieć wiele przyczyn np. wirusową (wirusy grypy, adenowirusy, rynowirusy, koronawirusy, wirusy paragrypy) czy bakteryjną (pałeczka Haemophilus influenzaea, pałeczka krztuśca, chlamydia, mykoplazama).

JEŚLI MASZ ŁAGODNE OBJAWY ZE STRONY UKŁADU ODDECHOWEGO I NIE PODRÓŻOWAŁEŚ DO CHIN I KRAJÓW, GDZIE WYSTĘPUJĄ ZACHOROWANIA

Jeśli masz łagodne objawy ze strony układu oddechowego i nie podróżowałeś do Chin, czy innych krajów, gdzie występują zachorowania, pamiętaj o stosowaniu podstawowych zasad ochrony podczas kaszlu, kichania oraz higieny rąk i pozostań w domu do czasu powrotu do zdrowia, jeśli to możliwe.

CHROŃ SIEBIE I INNYCH PRZED ZACHOROWANIEM

Nie zaleca się używania masek na twarz przez zdrowych ludzi w celu zapobieżenia rozprzestrzenianiu się SARS-Cov-2. Noszenie maseczki zasłaniającej usta i nos może pomóc ograniczyć rozprzestrzenianie się niektórych chorób układu oddechowego. Jednak stosowanie samej maseczki nie gwarantuje powstrzymania infekcji i powinno być połączone ze stosowaniem innych środków zapobiegawczych, w tym higieną rąk i zasadami ochrony podczas kaszlu czy kichania (patrz wyżej) oraz unikaniem bliskiego kontaktu z innymi ludźmi (co najmniej 1 metr odległości).

ŚWIATOWA ORGANIZACJA ZDROWIA DORADZA RACJONALNE STOSOWANIE MASECZEK

Używaj maseczek tylko wtedy, gdy masz objawy ze strony układu oddechowego (kaszel lub kichanie), podejrzewasz u siebie infekcję SARS-Cov-2 przebiegającą z łagodnymi objawami lub opiekujesz się osobą z podejrzeniem infekcji SARS-Cov-2.

PODEJRZENIE ZAKAŻENIA SARS-COV-2 JEST POWIĄZANE:

▼ z podróżowaniem po obszarach, w których zgłoszono przypadki zakażenia SARS-Cov-2,

lub

▼ bliskim kontaktem z kimś, kto podróżował do innych krajów i ma objawy ze strony układu oddechowego.

Zachowujmy zdrowy rozsądek i racjonalne myślenie

Paweł Glugla